Upadłość układowa – jak rozumiana jest w obecnym stanie prawnym?

Upadłość układowa na gruncie starych przepisów – ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Upadłość układowa do pojęcie, które zasadniczo funkcjonowało na gruncie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze do końca 2015 roku. Celem upadłości układowej było takie przeprowadzenie postępowania upadłościowego, aby roszczenia wierzycieli były zaspokojone w jak najwyższym stopniu. Jeśli więc we wniosku o ogłoszenie upadłości zostało uprawdopodobnione, że w drodze układu, wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu niż w przypadku likwidacji, Sąd ogłaszał upadłość z możliwością zawarcia układu.

W postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu zarząd majątkiem przedsiębiorcy sprawował upadły pod nadzorem nadzorcy sądowego, chyba, że sąd wyznaczył w postępowaniu upadłościowym układowym zarządcę.

Ciągle więc w upadłości układowej funkcjonował nie dłużnik, a upadły. Taka konstrukcja procedury, powodowała stygmatyzację dłużnika, który po ogłoszeniu upadłości (nawet upadłości układowej) tracił zaufanie kontrahentów (był przecież ciągle upadłym) i zasadniczo prędzej czy później kończył swój byt. Taki kontrahent nie budził już zaufania, bo przecież upadł i było bez znaczenia, że w istocie może prowadzić procedurę naprawczą, próbując wyjść z kryzysu.

Upadłość układowa już nie istnieje

Począwszy od stycznia 2016 roku częściowo kwestię upadłości układowej i postępowania naprawczego przesunięto do nowego aktu prawnego – ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Procedura upadłości regulowana jest już w akcie o skróconym tytule – Prawo upadłościowe. Obecnie więc upadłość układowa zasadniczo nie istnieje. Układ zawierany jest przez dłużnika (a nie upadłego) w toku postępowania restrukturyzacyjnego. Całe postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone jest natomiast przy udziale i wsparciu doradcy restrukturyzacyjnego. Trzeba wspomnieć w tym miejscu, że jest to zawód nowy, który został stworzony jednocześnie z wejściem w życie właśnie prawa restrukturyzacyjnego. Doradca restrukturyzacyjny to osoba, która może wykonywać funkcje syndyka w upadłości, nadzorcy lub zarządcy, gdy przeprowadzana jest na przykład restrukturyzacja firmy. Reasumując, od 1 stycznia 2016 roku ustawodawca uchylił w treści dotychczasowego Prawa upadłościowego i naprawczego regulacje o naprawczym charakterze.

Układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ w obecnym stanie prawnym jest zatem zawierany nie w ramach postępowania upadłościowego (z małym wyjątkiem dotyczącym układu w upadłości – o czym niżej), a w ramach postępowania restrukturyzacyjnego. Układ to porozumienie dłużnika z wierzycielami, którego celem jest restrukturyzacja zobowiązań dłużnika. Sposoby restrukturyzacji są natomiast praktycznie takie same, jak te które funkcjonowały w ramach upadłości układowej (dawny art. 270 Prawa upadłościowego i naprawczego). W ramach upadłości układowej oraz w ramach restrukturyzacji było i są to:

1. odroczenie terminu spłaty;
2. rozłożenie na raty;
3. zmniejszeni wysokości;
4. konwersję na akcje lub udziały;
5. uchylenie lub zmiana prawa zabezpieczającego wierzytelność.

Układ jest zawierany na zgromadzeniu wierzycieli, którzy głosują za lub przeciw układowi. W dalszej kolejności układ wymaga zatwierdzenia przez sąd. Model odrębnego uregulowania procedury restrukturyzacji i zawieranego w ramach tej procedury układu, ma na celu podkreślenie niejako pierwszeństwa procedury naprawczej, przed procedurą likwidacyjną.

Wyjątek – układ w upadłości

W obecnym stanie prawnym znajdziemy jednak w dalszym ciągu szczątkową regulację dotyczącą upadłości układowej. Mowa tutaj o uregulowanej w tytule VA ustawy instytucji układu w upadłości. Dlaczego więc, z jednej strony zrezygnowano z upadłości układowej, a z drugiej strony pozostawiono regulację dotyczącą zawierania układu także po ogłoszeniu upadłości? Na czym polega różnica?

Układ w upadłości będzie mógł być zawarty gdy już po ogłoszeniu upadłości okaże się, że zawarcie układu z wierzycielami, doprowadzi do większego zaspokojenia wierzycieli. Propozycje układowe może złożyć dłużnik, wierzyciel oraz syndyk. Żaden z tych podmiotów nie jest zasadniczo ograniczony jakimkolwiek terminem. Jednakże zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad złożonymi propozycjami jest zwoływane po zatwierdzeniu listy wierzytelności. Można więc powiedzieć, że układ w upadłości to tryb zaspokajania wierzycieli w sposób zaproponowany przez dłużnika i zaaprobowany przez tych wierzycieli, wdrażany w sytuacji gdy przesłanki zawarcia układu pojawiły się po ogłoszeniu upadłości. Nie jest to jednak procedura naprawcza sensu stricto. Procedury te bowiem – jak już wspomnieliśmy – znajdziemy w ustawie Prawo restrukturyzacyjne.

Upadłość układowa – podsumowanie

Upadłość układowa już nie wróci, a przynajmniej mamy taką nadzieję. Prawo restrukturyzacyjne, które recypowało i rozwinęło procedury naprawcze, zdało egzamin. Z każdym rokiem daje się dostrzec rosnącą popularność restrukturyzacji. Znacząca część postępowań kończy się układem, a brak stygmatyzacji dłużnika, tak jak miało to miejsce w upadłości układowej, większe zrozumienie jego kontrahentów prowadzi do wniosku, że nie warto wracać do poprzednich regulacji.

Jeśli jesteście Państwo zainteresowani pomocą prawną dotyczącą takich zagadnień, jak upadłość firmy Katowice czy układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym – Kancelaria Sawa Siwka SAS Restrukturyzacje służy poradą prawną. Nasz zespół tworzą doświadczeni adwokaci i radcy prawni, którzy zajmą się omówieniem problemów w Państwa działalności. Zapraszamy do kontaktu – Doradca Restrukturyzacyjny Katowice.