Zmiany prawa upadłościowego od 1 grudnia 2021 roku.

Zmiany w ustawie prawo upadłościowe, które wchodzą w życie z dniem 1 grudnia 2021 roku (w zakresie dotyczącym przedsiębiorców).

Zmiany w prawie upadłościowym coraz bliżej. Poniżej przedstawimy ich zakres wraz ze wskazaniem poszczególnych regulacji, które będą modyfikowane.

Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 28 maja 2021 roku o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw polegają m.in. na określeniu skutków wpływu wniosku upadłościowego w czasie otwartego postępowania restrukturyzacyjnego, uregulowaniu zasad przekazywania spraw upadłościowych z uwagi na niewłaściwość sądu.

Nadto w dokonanej nowelizacji odchodzi się w ramach postępowania zabezpieczającego na etapie postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości od zażaleń poziomych. Rozszerza się katalog obowiązków tymczasowego nadzorcy sądowego. Ulega modyfikacji także treść postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Bardzo istotne zmiany nastąpiły w procedurze zatwierdzania warunków sprzedaży, czyli popularnym pre-pack. Poszerzono także katalog form, w których nabywca może wnosić wadium o inne zabezpieczenia praktykowane powszechnie w obrocie, jak np. gwarancje.

Nowelizacja objęła także przepisy o autokontroli orzeczeń i przemodelowała sposób zaskarżania postanowień referendarzy pełniących funkcję sędziego komisarza. Wprowadzono również cały szereg przepisów związanych z elektronizacją postępowań upadłościowych, w celu nadania waloru procesowego pismom składanym za pomocą systemu teleinformatycznego.

Zmiany w prawie upadłościowym z dniem 1 grudnia 2021 roku – zestawienie.

Wykaz zmienianych jednostek redakcyjnych w ustawie prawu upadłościowe prezentujemy poniżej:

• art. 9 a (nowe brzmienie). Określono skutek wpływu wniosku upadłościowego w okresie otwartego postępowania restrukturyzacyjnego, którym jest odrzucenie wniosku

• art. 19 ust. 4 (nowe brzmienie). Doprecyzowuje się, że niezaskarżalne przekazanie sprawy innemu sądowi, tj. właściwemu może nastąpić jedynie w toku postępowania o ogłoszenie upadłości (GU)

• art. 19 ust. 5 (dodaje się). Niedopuszczalność przekazania sprawy innemu sądowi po ogłoszeniu upadłości

• art. 24 a) (uchyla się). Do wniosku o ogłoszenie upadłości załącza się dodatkowy odpis wraz z odpisami załączników

• art. 28 (uchyla się). Przepisy regulujące skutek (w postaci zwrotu) wniesienia przez profesjonalnego pełnomocnika wniosku o ogłoszenie upadłości nieodpowiadającego wymogom określonym w ustawie lub nienależycie opłaconego oraz regulujące skutek ponownego wniesienia w formie odpowiadającej wymogom, przez nadanie mu daty pierwotnej daty wpływu

• art. 33 ust. 1 a) (dodaje się). Zażalenia na postanowienia sądu rozpoznaje sąd w innym składzie, z wyjątkiem zażaleń na postanowienia kończące postępowanie w sprawie, a także w przedmiocie:
-zatwierdzenia warunków sprzedaży;
-zabezpieczenia majątku dłużnika;
-wynagrodzenia i zwrotu wydatków tymczasowego nadzorcy;
-wynagrodzenia i zwrotu wydatków zarządcy przymusowego
(które rozpoznaje sąd drugiej instancji)

• art. 38 ust. 1 (nowe brzmienie). Do tymczasowego nadzorcy sądowego stosuje się obowiązek określony w art. 156 ust. 4 p.u. tj. TNS najpóźniej przy pierwszej czynności składa do akt postępowania dokument ubezpieczenia OC, a koszt ubezpieczenia nie stanowi kosztu postępowania i nie podlega zwrotowi z masy upadłości.

• art. 51 ust. 1 pkt 4) (nowe brzmienie). Wierzyciele dokonują zgłoszenia wierzytelności syndykowi w terminie 30 dni od obwieszczenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego; w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości wskazuje się adres do zgłaszania syndykowi wierzytelności z tytułu stosunku pracy (z wyłączeniami z art. 216 aa)

• art. 51 ust. 1 pkt 5) (nowe brzmienie). W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości wzywa się osoby, którym przysługują nieujawnione przez wpis w księdze prawa i roszczenia do ich zgłoszenia syndykowi za pomocą systemu teleinformatycznego, przy czym dla wierzytelności ze stosunku pracy (z wyłączeniami z art. 216 aa) nadal dopuszczalne jest ich zgłaszanie syndykowi na piśmie, na adres wskazany w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości

• art. 56a ust. 2a (nowe brzmienie). Usuwa się wymóg, aby każde wadium do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży (pre-pack) wnoszone było na rachunek depozytowy sądu rozpoznającego, jednakże art. 56 a ust. 2ab) doprecyzowuje, że na rachunek depozytowy sądu rozpoznającego wniosek wnosi się wadium wpłacane w pieniądzu

• art. 56a ust. 2 aa (dodaje się). Wadium do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży (pre-pack) może być wnoszone w jednej lub w kilku formach:
– pieniądzu;
– poręczeniach bankowych lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo- kredytowej, z tym, że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
– gwarancjach bankowych;
– gwarancjach ubezpieczeniowych.

• art. 56a ust. 2b (nowe brzmienie). Sąd przesyła uzyskany z systemu teleinformatycznego odpis wniosku wierzycielom zabezpieczonym na majątku, którego dotyczy wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży (pre-pack)

• art.56 a ust. 4 (nowe brzmienie). We wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży albo w projekcie umowy (pre-pack) należy wskazać adres oraz adres poczty elektronicznej nabywcy

• art. 56 ca ust. 1 pkt 2 (nowe brzmienie). O aukcji należy zawiadomić nabywców oraz wnioskodawców

• art. 56 ca ust. 3 (dodaje się). Kolejny wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży złożony po dokonaniu wyboru oferenta pozostawia się bez rozpoznania, o ile jego przedmiotem jest sprzedaż składników majątku dłużnika objętych przeprowadzoną aukcją

• art. 56 d ust. 3 (nowe brzmienie). Wadium wniesione w pieniądzu podlega zwrotowi na rachunek bankowy wskazany przez nabywcę (niewskazanego w postanowieniu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży). Wadium wniesione w pieniądzu przez nabywcę wskazanego w postanowieniu zalicza się na poczet ceny i niezwłocznie przekazuje z rachunku depozytowego sądu do masy upadłości

• art. 56 d ust. 3a (dodaje się). Wadium wniesione w innej formie niż pieniądz zwraca się poprzez złożenie gwarantowi lub poręczycielowi oświadczenia o zwolnieniu wadium

• art. 56 e ust. 1 (nowe brzmienie). O stwierdzeniu prawomocności postanowienia sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży zawiadamia się syndyka oraz nabywcę

• art. 56 e ust. 2a (nowe brzmienie). Jeżeli do zawarcia umowy nie dojdzie z przyczyn leżących po stronie nabywcy syndyk zatrzymuje wadium wniesione w pieniądzu. Jeżeli wadium było wniesione w innej formie niż pieniądz syndyk dochodzi zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. Wadium stanowi składnik masy upadłości

• art. 99 (nowe brzmienie). Jeżeli syndyk odstępuje od umowy druga strona nie ma prawa do zwrotu spełnionego świadczenia, chociażby świadczenie to znajdowało się z masie upadłości. Strona może dochodzić należności z tytułu wykonania zobowiązania i poniesionych strat zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pomocą systemu teleinformatycznego

• art. 109 ust. 2 (nowe brzmienie). Druga strona rozwiązanej umowy może dochodzić w postępowaniu upadłościowym odszkodowania z powodu rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy przed terminem przewidzianym w umowie zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pomocą systemu teleinformatycznego

• art. 111 ust. 1 (nowe brzmienie). Kredytodawca może dochodzić naprawienia szkody w postępowaniu upadłościowym zgłaszając te wierzytelności syndykowi za pomocą systemu teleinformatycznego

• art. 124 ust. 3 (nowe brzmienie). Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym zgłaszając tę wierzytelność syndykowi za pomocą systemu teleinformatycznego

• art. 131a (dodaje się zdanie drugie). Jeżeli przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego złożono wniosek o ogłoszenie upadłości, który został odrzucony zgodnie z art. 9a, to wówczas przez dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 127-130 rozumie się dzień złożenia odrzuconego wniosku o ogłoszenie upadłości

• art. 134 ust. 1a (nowe brzmienie). Jeżeli osoba obowiązana do przekazania składników majątkowych do masy upadłości nie wykona swojego obowiązku na wezwanie syndyka, a obowiązek przekazania składników majątkowych do masy upadłości nie został stwierdzony prawomocnym orzeczeniem, syndyk może w drodze powództwa żądać nakazania przekazania składników majątkowych do masy upadłości. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego

• art. 134 ust. 1 b) (dodaje się). Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania składników majątkowych objętych powództwem

• art. 151 ust. 1b) (nowe brzmienie). Jeżeli funkcję sędziego komisarza pełni referendarz sądowy, poza dotychczas stosowanymi do niego przepisami dodaje się art. 121 ust. 3 pu (kompetencję do wydawania postanowienia o wyłączeniu ze spadku)

• art. 151 ust. 1 c) (nowe brzmienie). Przepisy o zażaleniu na postanowienie sędziego komisarza stosuje się odpowiednio do referendarza

• art. 151 ust. 1 d (dodaje się). Jeżeli wniesiono skargę na postanowienie referendarza sądowego wydane na podstawie art. 395 § 2 kpc (zażalenie zarzucało nieważność postępowania lub było oczywiście uzasadnione) ponowne wydanie postanowienia na tej podstawie przez referendarza sądowego jest niedopuszczalne

• art. 151 ust. 1 e (dodaje się). Sąd rozpoznaje skargę na postanowienie referendarza sądowego w składzie jednego sędziego jako sąd drugiej instancji. Po rozpoznaniu skargi sąd utrzymuje w mocy albo zmienia zaskarżone postanowienie

• art. 176 ust. 1 – 1b (nowe brzmienie). Syndyk niezwłocznie zawiadamia o upadłości tych wierzycieli, których adresy są znane na podstawie ksiąg upadłego, komorników prowadzących postępowania egzekucyjne przeciwko upadłemu, a także małżonka upadłego; do zawiadomienia syndyk załącza poza dotychczasowymi informacjami pouczenie o treści art. 220 ust. 2, 5 i 6 oraz pouczenie o treści art. 216 a – 216 b pu (o sposobie doręczania pism oraz skutkach niedochowania właściwego trybu)

• art. 178 ust. 3, 4 (nowe brzmienie). Do pism kierowanych do syndyka przez wierzycieli, do których nie ma zastosowania wymóg składania pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego oraz do pism procesowych, których nie dotyczy wymóg składania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 165 § 1-3 kpc; do doręczeń dokonywanych przez syndyka wierzycielom, o których mowa w art. 216 aa ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy art. 131-139 i art. 140 – 142 kpc

• art. 218 a (nowe brzmienie). Wyznaczając rozprawę poucza się uczestnika postępowania występującego w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o:

– możliwości ustanowienia pełnomocnika procesowego oraz o tym, że zastępstwo adwokata, radcy prawnego, osoby posiadającej licencję doradcy restrukturyzacyjnego lub rzecznika patentowego nie jest obowiązkowe;
– obowiązku zwrócenia uwagi sądu na uchybienie przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu, oraz że zastrzeżenie można zgłosić́ najpóźniej na kolejnym posiedzeniu, a także o tym, że uczestnikowi reprezentowanemu przez adwokata, radcę̨ prawnego, osobę̨ posiadającą̨ licencję doradcy restrukturyzacyjnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, który zastrzeżenia nie zgłosi, nie przysługuje prawo powoływania się̨ na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć́ pod rozwagę̨ z urzędu, lub że uczestnik uprawdopodobni, iż nie zgłosił zastrzeżenia bez swojej winy;
– braku konieczności dowodzenia faktów, które zostały przyznane w toku postępowania przez przeciwnika, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości;
– możliwości uznania przez sąd faktów za przyznane, gdy uczestnik postępowania nie wypowie się co do twierdzeń́ przeciwnika o faktach i wynik całej sprawy na to pozwala, w zakresie, który jest uzasadniony przedmiotem sprawy, która ma być́ rozpoznana na rozprawie.”;

• art. 219 ust. 2 a (uchyla się). Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym, na które przysługuje zażalenie z urzędu uzasadnia się na piśmie w terminie tygodnia od dnia wydania postanowienia; postanowienia te doręcza się wraz z uzasadnieniem. To samo dotyczy zarządzeń.

• art. 220 ust. 2a (dodaje się). Jeżeli na postanowienie albo zarządzenie służy środek odwoławczy postanowienie albo zarządzenie doręcza się wraz z uzasadnieniem

• art. 222 ust. 1 a (dodaje się). Zażalenia na postanowienia sądu upadłościowego rozpoznaje sąd upadłościowy w innym składzie, z wyjątkiem zażaleń na postanowienia, o których mowa w art. 163 ust. 4, art. 166 ust. 6, art.172 ust. 1, art. 362 ust. 1, art. 365 ust. 3, art. 366 ust. 3, art. 368, art. 370a ust. 10, art. 370d ust. 1–2, art. 370e ust. 1, art. 370f ust. 3, art. 371 ust. 3, art. 4911 ust. 2, art. 4915 ust. 2, art. 49112a ust. 8, art. 49114 ust. 7, art. 49119 ust. 1–3, art. 49120 ust. 1, art. 49121 ust. 1 i art. 49122 ust. 1 i 2, które rozpoznaje sąd drugiej instancji

• art. 225 (nowe brzmienie). Skargi na czynności komornika w toku postępowania upadłościowego wnosi się do sędziego komisarza w terminie tygodniowym od dnia zakończenia czynności. Sędzia Komisarz przesyła komornikowi uzyskany z systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie odpis skargi wraz z załącznikami.

• art. 228 a (nowe brzmienie). ust. 1 Syndyk zakłada i prowadzi akta do zgłoszeń wierzytelności w systemie teleinformatycznym obsługującym postepowanie sądowe
ust. 2 Treść pism procesowych oraz dokumentów, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wniesionych z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe syndyk wprowadza do akt do zgłoszeń wierzytelności. Pisma procesowe oraz dokumenty składa się do zbioru dokumentów. Przepisy art. 216aa ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio
ust. 3. Akta do zgłoszeń wierzytelności udostępnia się̨ w biurze syndyka, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, uczestnikom postępowania oraz każdemu, kto potrzebę̨ ich przejrzenia dostatecznie usprawiedliwi. W tym celu biuro syndyka jest czynne w dni powszednie co najmniej cztery następujące po sobie godziny dziennie między godziną 8.00 a 20.00
ust. 4. Akta do zgłoszeń wierzytelności stanowią część akt sądowych. Po prawomocnym zakończeniu postępowania zbiór dokumentów jest przekazywany do sądu upadłościowego, który wydał postanowienie kończące postępowanie i dołączany do akt sądowych
ust. 5. Akta do zgłoszeń wierzytelności oraz zbiór dokumentów mogą być udostępniane służbie nadzoru Ministra Sprawiedliwości
ust. 6. W przypadku odwołania, zmiany, zawieszenia oraz wygaśnięcia funkcji syndyka akta do zgłoszeń wierzytelności są przejmowane przez nowo wyznaczonego syndyka wraz ze zbiorem dokumentów
ust. 7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb prowadzenia akt do zgłoszeń́ wierzytelności oraz zbioru dokumentów, w tym stosowane urządzenia ewidencyjne, a także udostępniania tych akt oraz zbioru dokumentów, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony danych w nich zawartych

• art. 242 ust. 5 (nowe brzmienie). Skargę (na zarządzenie syndyka o zwrocie zgłoszenia wierzytelności) wnosi się do syndyka. Syndyk za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w terminie 3 dni przekazuje ją sędziemu komisarzowi wraz ze zgłoszeniem wierzytelności i zarządzeniem o zwrocie chyba, że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi zawiadamia skarżącego

• art. 253 ust. 3 (dodaje się). O uzupełnieniu listy wierzytelności obwieszcza się

• art. 258 a ust. 1 (nowe brzmienie). Sędzia komisarz doręcza uczestnikom odpis sprzeciwu uzyskany z systemu teleinformatycznego

• art. 313 ust. 2 (nowe brzmienie). Sprzedaż nieruchomości powoduje wygaśnięcie określonych dotychczas praw ujawnionych przez wpis do księgi wieczystej lub nieujawnionych, ale zgłoszonych syndykowi

• art. 339 drugie zdanie (nowe brzmienie). O sporządzeniu planu podziału (odrębnego) obwieszcza się i zawiadamia upadłego oraz te osoby, których prawa podlegają zaspokojeniu.

• art. 369 ust. 2 (nowe brzmienie). Do postępowania o ustalenie planu spłaty po uprzednim umorzeniu zobowiązań i następnie uchyleniu takiego postanowienia, stosuje się także art. 370 a ust. 10

• art. 393 ust. 1 pkt 1 (nowe brzmienie). W postanowieniu o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego określa się poza imieniem i nazwiskiem albo firmą i miejscem zamieszkania lub siedzibą również: gdy dłużnikiem (upadłym) jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność́ prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sadowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę̨ wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem

• art. 393 ust. 5 (dodaje się zdanie drugie). Zażalenie na postanowienie w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego przysługuje zażalenie, które rozpoznaje sąd drugiej instancji
• art. 401 ust. 2 zd. czwarte (nowe brzmienie). Na postanowienie o odmowie wydania zezwolenia na likwidację majątku na terenie RP przysługuje zażalenie, które rozpoznaje sąd drugiej instancji

• art. 437 ust. 4 (dodaje się). Do nabycia przedsiębiorstwa bankowego nie stosuje się przepisów art. 56 a- 56 h (tj. o zatwierdzeniu warunków sprzedaży w trybie tzw. przygotowanej likwidacji pre-pack)

• art. 472 ust. 2 (nowe brzmienie). W postępowaniu upadłościowym wobec zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji syndyk przedkłada Komisji sprawozdanie przynajmniej co trzy miesiące. Sprawozdanie obejmuje raport ze zmian w stanie i składzie masy upadłości w okresie sprawozdawczym, raport ze zmian stanu wierzytelności w okresie sprawozdawczym, raport z wpływów i wydatków syndyka w okresie sprawozdawczym oraz opis czynności syndyka w okresie sprawozdawczym z uzasadnieniem. Po zakończeniu pełnienia funkcji syndyk przedkłada Komisji sprawozdanie ostateczne.

Dziękujemy, że zainteresowaliśmy Państwa tym wpisem. Jeśli pomoc doradcy restrukturyzacyjnego jest niezbędna, zapraszamy do kontaktu.