Zanim zagłębimy się w temat wierzytelności objętych układem ważne jest zrozumienie, czym ten układ jest i jakie cele ma spełniać. Układ, możliwy do zawarcia w ramach procedur restrukturyzacyjnych, jest porozumieniem między dłużnikiem a jego wierzycielami dotyczącym sposobów zaspokojenia zobowiązań. Układ po zatwierdzeniu przez sąd ma walor orzeczenia sądowego. W praktyce, dzięki układowi, dłużnik może osiągnąć różnorodne formy restrukturyzacji zadłużenia, takie jak odroczenie terminu zapłaty, rozłożenie spłaty na raty, wydłużenie okresu spłaty kredytu, konwersję wierzytelności na udziały, czy nawet znaczące zmniejszenie wysokości długu.
Jakie wierzytelności można objąć układem?
Przyjmując do wiadomości, że układ ma na celu umożliwienie dłużnikowi restrukturyzację jego zobowiązań kluczowe jest określenie, które wierzytelności mogą być nim objęte. Ustawodawca wskazuje, że układem można objąć wierzytelności osobiste, które powstały przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego. Nie są objęte natomiast wierzytelności powstałe po jego otwarciu. Granicę tutaj wyznacza tzw. dzień układowy. Będzie nim data wydania przez sąd postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego lub tzw. dzień układowy, o którym dokona obwieszczenia nadzorca układu w elektronicznym systemie KRZ (Krajowy Rejestr ZAdłużonych). Układ poza należnościami głównymi może obejmować odsetki, wierzytelności zależne od warunku, który ziści się w trakcie wykonywania układu oraz pewne wierzytelności wynikające z umów wzajemnych, które nie zostały wykonane w całości przed dniem otwarcia postępowania.
- Wierzytelności osobiste powstałe przed dniem otwarcia postępowania
- Odsetki za okres od dnia otwarcia postępowania
- Wierzytelności zależne od warunku
- Wierzytelności z umów wzajemnych
Ponadto, niektóre wierzytelności, takie jak zobowiązania ze stosunku pracy czy zabezpieczone na mieniu dłużnika, mogą zostać objęte układem tylko za zgodą wierzyciela. Jest to istotne, gdyż wierzyciel decydując się na takie rozwiązanie, musi ocenić korzyści płynące z restrukturyzacji zadłużenia dłużnika.
Dlaczego układ jest korzystny?
Układ umożliwia dłużnikowi uporządkowanie swojej sytuacji finansowej i doprowadzenie kształtu swoich zobowiązań do takiego, który będzie możliwy do spłaty. Dokonuje się tego przez sporządzenie odpowiednich dokumentów przez nadzorcę, następnie przez negocjacje warunków spłaty zadłużenia z wierzycielami, a na końcu przez głosowanie nad układem. Dzięki jego zawarciu dłużnik może uniknąć ogłoszenia upadłości i kontynuować działalność gospodarczą, co jest korzystne nie tylko dla niego, ale również dla wierzycieli, którzy dzięki restrukturyzacji mogą liczyć na odzyskanie przynajmniej części swoich należności. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach, gdzie pełne zaspokojenie wierzytelności jest niemożliwe z powodu złej sytuacji finansowej dłużnika.
Warto zaznaczyć, że układ może przewidywać nawet umorzenie znacznej części zadłużenia, przy czym nie ma tu ograniczeń ustawowych, a redukcja taka może wynieść przykładowo nawet 90%. Każdorazowo jednak będzie to wynikało z okoliczności faktycznych i prawnych danego przypadku oraz z wyniku tzw. testu prywatnego wierzyciela (test zaspokojenia) który sporządzi nadzorca. Tym samym nie należy nigdy dawać wiary jakiejkowiek składanej na wstępie obietnicy “umorzymy odsetki, umorzymy 50 % kapitału itd”. Jednakże należy też pamiętać, że nie wszystkie wierzytelności mogą być objęte układem. Do układu nie wejdą np. zobowiązania alimentacyjne, czy też zobowiązania zasądzone niektórymi wyrokami karnymi lub nałożone jako sankcje administracyjne.
Układ a spłata wierzytelności – podsumowanie
Kluczowym kryterium objęcia wierzytelności układem jest moment ich powstania. W praktyce, wierzytelności osobiste powstałe przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego są objęte układem, podczas gdy te powstałe po tym dniu nie są nim objęte. Istnieją jednak pewne wyjątki od tej zasady, na przykład w przypadku wierzytelności zależnych od warunku.
Zawarcie układu restrukturyzacyjnego ma istotne znaczenie zarówno dla dłużnika, który może uzyskać znaczną ulgę w spłacie zadłużenia, jak i dla jego wierzycieli, którzy muszą wyrazić zgodę na proponowane warunki. Warto zauważyć, że nie wszystkie wierzytelności mogą być objęte takim układem, dlatego istotne jest zrozumienie kryteriów objęcia wierzytelności układem i świadome podejmowanie decyzji w tym zakresie.
Jeśli masz pytania lub potrzebujesz dodatkowych informacji na temat restrukturyzacji zadłużeń, skontaktuj się z nami – chętnie udzielimy Ci wszelkich niezbędnych informacji i wsparcia.