Układy częściowe dla restrukturyzacji – co to takiego i jak to działa?

Kiedy stosować układ częściowy dla restrukturyzacji?

Układ częściowy jest zalecany w sytuacjach, gdy przedsiębiorstwo stoi przed koniecznością szybkiej restrukturyzacji swoich kluczowych zobowiązań. Pozwala on na skoncentrowanie się na najbardziej palących problemach finansowych, jednocześnie odłożenie na później mniej istotnych długów.

Na mocy art. 180 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego, dłużnik ma prawo zaproponować układ tylko w odniesieniu do wybranych zobowiązań. Nie jest to obowiązek, ale uprawnienie, które umożliwia elastyczność w zarządzaniu długami. Ważne jest, aby wybór zobowiązań do układu był podyktowany obiektywnymi i ekonomicznie uzasadnionymi kryteriami.

Zgodnie z art. 180 ust. 2 prawa, długi, które mogą być objęte układem częściowym, to przede wszystkim te, które:

• są związane z finansowaniem działalności (np. kredyty, pożyczki),
• wynikają z umów kluczowych dla funkcjonowania firmy (np. umowy dostawy),
• są zabezpieczone na majątku firmy (np. hipoteki, zastawy).

Przy wyborze zobowiązań do układu, dłużnik musi kierować się jasno zdefiniowanymi i ekonomicznie uzasadnionymi kryteriami. Dowiedz się więcej: Ile kosztuje restrukturyzacja? To warto wiedzieć!

Wymagana zgoda wierzycieli – tak czy nie?

Generalnie zgoda wierzycieli na objęcie ich układem częściowym nie jest wymagana, jeśli propozycje układowe gwarantują im pełne zaspokojenie ich roszczeń w określonym terminie. W przypadku wierzytelności zabezpieczonych, jeżeli układ nie przewiduje pełnego zaspokojenia, wymagana jest zgoda wierzycieli.

Układ częściowy można zastosować w ramach postępowania o zatwierdzenie układu oraz przyspieszonego postępowania układowego. Należy pamiętać, że każde z tych postępowań wymaga odrębnej analizy i przygotowania, aby spełnić wymogi prawne i zyskać akceptację sądu.

Zgoda wierzyciela na zawarcie układu częściowego w prawie restrukturyzacyjnym zasadniczo nie jest wymagana. Jednak sytuacja komplikuje się w przypadku wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo. W takich okolicznościach mowa o wierzytelnościach zabezpieczonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską, a także tych zabezpieczonych przez przeniesienie własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa na wierzyciela.

Zgoda wierzyciela na włączenie do układu częściowego nie jest potrzebna, jeśli propozycje układowe gwarantują pełne zaspokojenie jego wierzytelności w ustalonym w układzie terminie, włącznie z należnościami ubocznymi przewidzianymi w umowie zabezpieczającej, nawet jeśli umowa ta została zakończona lub wygasła. Propozycje te muszą także zapewniać zaspokojenie wierzyciela na poziomie nie niższym niż ten, którego mógłby oczekiwać przy dochodzeniu wierzytelności z przedmiotu zabezpieczenia. W sytuacji, gdy propozycje układowe nie spełniają tych warunków, uzyskanie zgody wierzyciela staje się konieczne.

Przeczytaj też: Kim jest doradca restrukturyzacyjny i jak ważną rolę odgrywa w ratowaniu firmy?

W jakich rodzajach postępowań restrukturyzacyjnych można zastosować układ częściowy?

Układ częściowy nie jest dostępny we wszystkich formach postępowania restrukturyzacyjnego. Może on być zastosowany wyłącznie w dwóch specyficznych przypadkach:

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu

W tym przypadku, sąd ma obowiązek odmówić zatwierdzenia układu częściowego, jeśli stwierdzi, że kryteria wyodrębnienia wierzycieli objętych układem częściowym, określone we wniosku, są niezgodne z prawem.

1. Przyspieszone postępowanie układowe 

Sąd, bezpośrednio po złożeniu wniosku o otwarcie tego postępowania, ocenia zgodność z prawem kryteriów wyodrębnienia wierzycieli objętych układem częściowym.

W obu tych scenariuszach, jeśli sąd stwierdzi niezgodność z prawem, dłużnik może wnieść zażalenie i zaproponować inne kryteria wyodrębnienia wierzycieli. W przypadku ostatecznego stwierdzenia niezgodności i braku innych akceptowalnych propozycji kryteriów, sąd ma obowiązek umorzenia postępowania. Ważne jest, aby dłużnik dostosował się do przewidzianego terminu na wniesienie zażalenia i zaproponowanie nowych kryteriów.

Ochrona wierzycieli nieobjętych układem

Przepisy zapewniają, że układ częściowy nie może działać na niekorzyść wierzycieli nieobjętych nim. Jakiekolwiek próby przewidzenia korzyści dla objętych układem, które osłabiałyby możliwości zaspokojenia roszczeń pozostałych wierzycieli, są niedopuszczalne. Ponadto, zabezpieczenia na majątku dłużnika ustanowione na rzecz wierzycieli objętych układem, stają się bezskuteczne w przypadku ogłoszenia upadłości w ciągu roku od zatwierdzenia układu.

Podsumowując: Układ częściowy w prawie restrukturyzacyjnym jest ważnym narzędziem umożliwiającym przedsiębiorstwom efektywną i ukierunkowaną restrukturyzację długów. Umożliwia on przetrwanie i kontynuację działalności przez skoncentrowanie się na najważniejszych zobowiązaniach, co jest kluczowe dla stabilności finansowej i operacyjnej firmy.